Gdy dziecko nie chce iść do szkoły*

Za rodzicami i dziećmi początek roku szkolnego. Niektóre pociechy powitały go z radością, inne wolały zostać w domu.

Jak zachęcić dziecko, by przekroczyło szkolny próg?

Psycholog kliniczny dr. Barbara Markway podpowiada, jak reagować w takiej sytuacji – spokojnie i stanowczo, ale okazując dziecku wsparcie.

1. Wyklucz chorobę. Jeśli każdego ranka przed wyjściem do szkoły dziecko narzeka na ból brzucha, głowy czy inne dolegliwości, warto skonsultować objawy z lekarzem. Diagnoza specjalisty uspokoi Cię jako rodzica i pozwoli podjąć kolejne kroki.

2. Porozmawiaj z dzieckiem o tym, co je niepokoi. Razem zaplanujcie plan pójścia do szkoły. Najważniejsze przesłanie, które musisz przekazać dziecku, jest takie, że uważasz, iż może ono przezwyciężyć ten problem, a ty mu w tym pomożesz.

3. Nie pouczaj. Unikaj długich dyskusji i debat na temat tego, jak duże znaczenie ma chodzenie do szkoły. Długie tyrady mogą pogorszyć sytuację, a każda uwaga może wzmocnić i utrzymać problem.

4. Pobaw się w detektywa. Poszukaj powtarzających się schematów, kiedy skarży się na chorobę.
Czy budzi się z bólem brzucha lub głowy? Czy narzeka na te dolegliwości, kiedy jest zajęte? Czy w soboty czuje się źle? Szukaj wskazówek, które podpowiedzą Ci, co powoduje, że dziecko unika szkoły.

5. Zaaranżuj spotkanie z wychowawcą lub nauczycielem dziecka. Wspólnie zastanówcie się, jakie kroki podjąć, by pomóc dziecku.

6. Zachowaj otwarty umysł. Nie zakładaj, że nauczyciel lub szkoła zrobili coś złego. (Podobnie nauczyciele nie powinni zakładać, że problem leży po stronie rodziców). Gdy towarzyszy nam silny stres, naturalne jest, że szukamy winnych zaistniałej sytuacji. Obwinianie jednak nie może rozwiązać sytuacji. Najważniejsze to upewnić się, że obie strony robią wszystko, by zmniejszyć lęk dziecka przed szkołą.

7. Pamiętaj, że pozostanie w domu nie powinno być atrakcyjne. Powiedz swojemu dziecku, że jeśli jest naprawdę chore, to będzie musiało zobaczyć się z lekarzem, zostać w łóżku i odpoczywać, wyłączyć komputer i telewizor. Oczywiście rodzic musi egzekwować te zakazy, jednocześnie nie poświęcając dziecku zbyt wiele uwagi i współczucia. Może to zabrzmieć okrutnie, ale pobyt w domu nie powinien być atrakcyjny.

8. Imituj środowisko szkolne. Jeśli dziecko zostanie w domu i nagle poczuje się lepiej, każ mu czytać, uczyć się, siedzieć prosto przy biurku itd. Nastolatkowi nie pozwól spać zbyt długo. Te sugestie mogą być trudne do zrealizowania dla pracujących rodziców. Można skorzystać z pomocy niepracującego członka rodziny, przyjaciela lub sąsiada.

9. Ustal z wyprzedzeniem, jak zachowacie się w przypadku choroby dziecka. Możecie na przykład wprowadzić zasadę, że gdy dziecko nie ma gorączki, idzie do szkoły. Jeśli będzie naprawdę chore, pielęgniarka szkolna może ocenić sytuację i w razie potrzeby wysłać je do domu. Takie wcześniejsze ustalenie sprawia, że dziecko nie będzie czuło potrzeby dyskutować, np. rano przed wyjściem do szkoły. Dyskutowanie z dzieckiem może być dla niego dużym wzmocnieniem, bo otrzymuje dużo dodatkowej uwagi.

10. Poproś o wsparcie. Jeśli dziecko obawia się rozłąki z matką, to może ojciec lub dziadkowie powinni odwozić je do szkoły. Zaangażowanie osoby, która nie będzie przeżywała tak silnych emocji jak rodzic, może pomóc dziecku spokojnie wrócić do szkoły.

* Magazyn Psychologiczny Charaktery, nr 9 (272) wrzesień 2019